Oferta kotłów węglowych dla małych i średnich źródeł ciepła

...dla małych i średnich źródeł wytwarzania ciepła

Pojęcie “niska emisja” pojawiło się jako określenie skutków spalania węgla i innych paliw w stałych paleniskach o małej sprawności. Idzie tu o zduszący zmog zalegający zimą nad miastami i osiedlami gdzie używa się węgiel do ogrzewania mieszkań. Zapobiec temu miała gazyfikacja zagrożonych miejscowości i rozbudowa ogrzewnictwa zdalaczynnego to znaczy rozbudowy sieci centralnego ogrzewania zasilanego z większych ciepłowni. Towarzyszyły tej akcji intensywne działania promocyjne wsparte dotacjami finansowymi ze strony regionalnych Wydziałów i Funduszów Ochrony Środowiska. W wielu przypadkach jednak wdrażanie tych projektów napotykało na problemy związane z opłacalnością inwestycji oraz z infrastrukturą, która nie zawsze pozwalała na rozbudowę zarówno sieci gazowej jak i ciepłowniczej. Ponadto wielu użytkowników gazu po zapłaceniu pierwszych rachunków za ogrzewanie powróciło do węgla. Tak więc o wyborze sposobu ogrzewania mieszkania decyduje w dużej mierze czynnik ekonomiczny. Węgiel w warunkach krajowych jest najtańszym nośnikiem energii.

W krajach Unii Europejskiej typowy węgiel opałowy o wartości opałowej ok. 30 MJ/kg dla gospodarstw domowych jest średnio trzykrotnie droższy niż w Polsce i waha się od 222 USD / tonę w Belgi do 341 USD / tonę w Wielkiej Brytani przy średniej cenie tego węgla w Polsce (u odbiorcy) ok. 100 USD / tonę. Podobne relacje dotyczą cen węgla dla drobnego i średniego przemysłu. W tej sytuacji oczywiście w krajach Europy Zachodniej bardziej konkurencyjnymi nośnikami są gaz i olej opałowy. Możliwość pogodzenia kosztu ogrzewania i odpowiednich standardów ekologicznych byłoby w wielu przypadkach najlepszym rozwiązaniem. Wymaga to jednak spalania wysokojakościowego węgla o wartości opałowej powyżej 26 MJ / kg i zawartości siarki do 0,6% w kotłach nowej generacji. Tego typu urządzenia od kilku lat produkowane są w kraju. Nowoczesne kotły trafiły do Polski z Europy Zachodniej gdzie są stosowane właśnie ze względu na fakt spełnienia wymagań ekologicznych i cieplnych. Krajowi producenci oferują jednostki o mocy od 25 do 600 KWt (*) i sprawności od 78 do ponad 82 %. Zalecane są szczególnie konstrukcje bezrusztowe (typu “Stocker”) posiadające atesty odpowiednich jednostek badawczych z zakresu sprawności cieplnej (Atest Energetyczny) i emisji (Znak Bezpieczeństwa Ekologicznego). Kotły te są przeznaczone do ogrzewania mieszkań i domów jednorodzinnych, dużych obiektów komunalnych i przemysłowych. Można je stosować w ciepłowniach bazujących na źródłach rozproszonych oraz ciepłowniach o mocy do 2,5 MWt jak również do produkcji ciepłej wody użytkowej i technologicznej. W kotłach tego typu zastosowane jest samooczyszczające się palenisko retortowe, które spala dokładnie taką porcję węgla jaka jest potrzebna do otrzymania nastawionej przez użytkownika temperatury na sterowniku elektronicznym. Całością pracy kotła (podawanie węgla, nadmuch) steruje mikroprocesorowy regulator, pozwalający na utrzymanie zadanej temperatury w pomieszczeniu w tym również w układzie zależnym od temperatury zewnętrznej oraz regulacji temperatury w kilku strefach w ciągu doby. Spalanie w nowoczesnych kotłach jest praktycznie bezdymne i odbywa się w sposób ciągły (w całym sezonie grzewczym) a oszczędność węgla wynosi ok.40 % w stosunku do zwykłych kotłów węglowych. Kotły o większej mocy mogą być zaopatrzone w zbiornik wgłębny zasypywany węglem jeden do dwóch razy w sezonie grzewczym, z którego węgiel podawany jest do kotła w sposób ciągły. Pozostały po spaleniu popiół odprowadzany jest również w sposób ciągły przy czym jego ilość jest znikoma ze względu na konieczność stosowania węgli wysokojakościowych. Większość produkowanych urządzeń dostosowana jest do spalania określonych sortymentów węgla – tzn. “Groszków”. Wykonywane są również wersje dostosowane do spalania miałów węglowych.

(...) Na rys. 1 porównano koszty wytwarzania ciepła na bazie różnych nośników energi, przy czym dla węgla przedstawiono koszty wytwarzania w tradycyjnych kotłach c.o. o sprawności do 70% (opalanych “Orzechem II”) oraz przy zastosowaniu nowoczesnych technologi o średniej sprawności 80% przy cenach węgla obowiązujących na składach opałowych, a więc zawierających koszty transportu, marżę sprzedawcy i podatek Vat. Informacje te pochodzą z reklamówek publikowanych przez PGNiG S.A.i badań eksploatacyjnych kotłów prowadzonych przez Akredytowany Zakład Instytucji Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu. W przypadku gazu ziemnego przedstawiono obliczenia dla taryfy W – 3 obowiazującej przy poborze tego nośnika do ogrzewania mieszkań i domów jednorodzinnych. Z informacji tych wynika, że stosując nowoczesne technologie węglowe koszty wytwarzania ciepła (i ciepłej wody) dla potrzeb ogrzewania mieszkań i domków są 2,4 razy niższe niż przy ogrzewaniu gazowym (W – 3) i o do 40% niższe od węgla stosowanego w starych kotłach grzewczych. Okres zwrotu inwestycji – zależnie od zakresu modernizacji oraz sposobu finansowania waha się od 2,5 do 5 lat.

Rys. 2 przedstawia porównanie niektórych wskażników emisji przy spalaniu węgla w kotłach tradycyjnych oraz urządzeniach nowej generacji z normami określonymi dla technologii opartych na węglu. Dane wskazują na fakt, że proces spalania w nowoczesnych kotłach pozwala na znaczną redukcję emisji głównych substancji toksycznych do powietrza. W Województwie Śląskim dodatkowym atutem jest wspomaganie inwestycji opartych na nowoczesnych kotłach węglowych kredytami z funduszów WFOŚiGW.

Trzy lata temu Katowicki Holding Węglowy S.A. Podjął jako pierwszy producent węgla współpracę z krajowymi producentami omawianych kotłów. Do chwili obecnej rezultaty współpracy są następujące:

• W Zakładach Energetyki Cieplnej w Katowicach – należących do KHW S.A. - uruchomiono Centrum Nowoczesnych Technik Grzewczych opartych na węglu. Świadczy ono kompleksowne usługi w zakresie projektowania, inżynierii finansowej oraz montażu urządzeń i dostaw odpowiedniego węgla.
• W Holdingowym Przedsiębiorstwie Wzbogacania Węgla i Produkcji Paliw Ekologicznych “PROPAL” uruchomiono produkcję sortymentów węgla spełniających wymagania nowych technologi.
• Podjęto współpracę z siecią Autoryzowanych Sprzedawców w celu dystrybucji nowoczenych technologii węgla.
• Podjęto działania promocyjne i współpracę z samorządami miast oraz gmin w zakresie modernizacji lokalnych źródeł ciepła w oparciu o węgiel z katowickich kopalń ( szkoły, szpitale, małe i średnie ciepłownie). Działania były prowadzone w rejonach Podbeskidzia, oraz w Województwach: Podkarpackim, Małopolskim, Łódzkim, Wielkopolskim, Kujawsko – Pomorskim, Zachodnio – Pomorskim oraz Mazowieckim i Śląskim. Podobny zakres współpracy podjęto z Wojskowym Biurem Węglowym oraz z regionalnymi Zarządami Infrastruktury Wojskowej.
• Podjęto współpracę z Firmą SIEMENS – Landis w zakresie stosowania nowoczesnych technologii węglowych w projektach realizowanych w systemie ESCO.
• Podjęto współpracę z firmami architektonicznymi z rejonu Polski Północnej i Północno – Wschodniej, prowadzącymi działalność deweloperską (budownictwo jedno i wielorodzinne, obiekty przemysłowe).

Inicjatywa podjęta przez KHW S.A. (a szczególnie działania prowadzone w roku ubiegłym) zaczęła przynosić konkretne efekty, które są korzystne zarówno dla Holdingu jako producenta węgla, użytkowników tego nośnika energii jak również dla środowiska naturalnego. Należy tu wymienić przede wszystkim:

• Możliwość produkcji najtańszego ciepła – od 14 do 18 zł/GJ – zależnie od rejonu kraju.
• Znaczne zredukowanie emisji – szczególnie tlenku węgla, dwutlenku siarki, pyłów lotnych i węglowodorów ze źródeł, w których przeprowadzono modernizację.
• Utworzenie szansy dla utrzymania, a nawet rozbudowy rynku dla węgla opałowego (w ubiegłym roku ok. 20 tys ton).
• Utworzenie nowych miejsc pracy.

Podsumowując – wysokie ceny jakie osiągnął w ostatnim okresie olej opałowy oraz przewidywane podwyżki cen gazu ziemnego zwiększają konkurencyjność węgla jako nośnika energii, a zastosowanie automatycznych i wysokosprawnych kotłów węglowych pozwala na produkcję taniego ciepła przy znacznym ułatwieniu obsługi i zachowaniu norm emisji wymaganych od paliw węglowych.