Co warto wiedzieć o historii kominów w budynkach mieszkalnych

Początki komina, w formie nam dzisiaj najbardziej znanej, sięgają wiele wieków wstecz. Pierwsze konstrukcje przypominające kominy powstały wtedy, kiedy do domostw wprowadzono otwarte paleniska. Wtedy wykorzystywano otwory dymowe w ścianie szczytowej w celu odprowadzenia dymu z paleniska na zewnątrz. Już w IX wieku wykonywano wyciągi murowane w budynkach wielopiętrowych. Od tego czasu komin stanowi centralny element architektoniczny w naszych domach, a jego rozwój związany jest ściśle z rozwojem historycznym i technicznym wytwarzania ciepła.

Długie lata wykorzystywano resztki ciepła gazów dymowych jako energię wyporową.

Przykładem takiego komina jest komin murowany jednowarstwowy.

Zadania jakie przed nim postawiono w dobie królowania paliwa stałego to – stateczność , ognioodporność oraz gazoszczelność. Ze względu na wysokie temperatury spalin (powyżej 200°C) nie stwarzało to praktycznie żadnych problemów poza tym, że tracono znaczną ilość ciepła.

Z powodów ekologicznych oraz ekonomicznych nie jest jednak dzisiaj dopuszczalne, żeby tracić nie wykorzystaną energię.

Temperatura spalin źródeł ciepła musiała być obniżona, aby stracić jak najmniej ciepła pochodzącego ze spalin. Znacząca poprawa w dziedzinie wykorzystania energii pierwotnej mogła być osiągnięta poprzez zmianę świadomości społecznej oraz wprowadzenie w technice grzewczej technologii innowacyjnych.

Pozyskanie nowych źródeł energii w postaci gazu oraz oleju postawiło przed kominami nowe wymagania w postaci kwasoodporności. Pojawiająca się w kominie wilgoć podczas spalania gazu lub oleju łączy się z powstającymi tlenkami tworząc lekkie kwasy siarkowe lub siarkawe.

Fakt ten stworzył konieczność zastosowania nowych kominów - dwuwarstwowych. Rura wewnętrzna z ceramiki spełnia wymagania odnośnie kwasoodporności , osłona zewnętrzna w postaci pustaka z lekkiego betonu zapewnia stateczność , natomiast obydwa elementy razem zapewniają doskonałą odporność ogniową – znacznie lepszą niż w kominach jednowarstwowych. Wkład ceramiczny zakończony jest kształtką ścieku kondensatu do odbierania powstałych w kominie kwasów.

Kryzysy energetyczne lat siedemdziesiątych pociągnęły za sobą dalszy rozwój techniki spalania w kotłach gazowych i olejowych , co doprowadziło do pojawienia się na rynku kotłów grzewczych o niskich temperaturach spalin a więc większej sprawności . Ten trend technologiczny przyniósł ze sobą zmiany w konstrukcji kominów w postaci nowego komina - komina trójwarstwowego.

W tym systemie wewnętrzne rury z ceramiki obłożone zostały warstwą izolacyjną.

Powoduje ona, że spaliny o niskich temperaturach nie zostają nadmiernie oziębione przez co są bezpiecznie i nieszkodliwie odprowadzone ponad dach budynku. Zastosowanie izolacji zdecydowanie zmniejsza również ilość powstającego w kominie kondensatu.

Ulepszoną odmianą ceramicznych kominów trójwarstwowych jest komin niewrażliwy na wilgoć z przewietrzeniem. Przejął on wymagania komina trójwarstwowego tj. stateczność, ognioodporność, gazoszczelność, kwasoodporność, izolacyjność cieplną i dodał nową cechę - niewrażliwość na wilgoć. Wilgoć jest wrogiem każdej izolacji cieplnej. Mając na uwadze te fakty w narożnikach pustaków kominowych uformowano kanały przewietrzające. Powietrze wentylując warstwę izolacji zapobiega gromadzeniu się wilgoci w konstrukcji komina.

Taka konstrukcja komina predysponuje go do współpracy z kotłami gazowymi i olejowymi o bardzo niskiej temperaturze spalin +60°C , natomiast zastosowanie wewnętrznego wkładu ceramicznego umożliwia również współpracę z urządzeniami grzewczymi o ciągłej temperaturze spalin + 500°C.

Przykładem komina trójwarstwowego z przewietrzeniem jest produkowany przez firmę Schiedel Sp. z o.o. komin RONDO PLUS.

Do przedstawionych cech ceramicznych kominów dwu oraz trójwarstwowych należy dodać ich bardzo wysoką ognioodporność – 90min. oraz możliwość bliskiego posadowienia w stosunku do konstrukcji łatwopalnych – już od 5 cm.

Kolejnym etapem na drodze rozwoju techniki grzewczej są kotły kondensacyjne i kotły z zamkniętą komorą spalania. Wymagają one szczególnych systemów odprowadzania spalin. Takimi rozwiązaniami dysponuje firma Schiedel.

W 1998 roku jako pierwsza w Polsce uzyskała aprobatę techniczną na powietrzno – spalinowy system kominowy QUADRO do odprowadzania spalin z urządzeń opalanych gazem z zamkniętą komorą spalin.

Komin Quadro jest rozwiązaniem problemów wynikających z powszechnie dziś stosowanych szczelnych okien w budownictwie mieszkaniowym uniemożliwiających dostateczny dopływ odpowiedniej ilości powietrza do mieszkań i z tym związanym nieprawidłowym spalaniem gazu w kotłach atmosferycznych. Quadro składa się z okrągłej rury ceramicznej, pustaka zewnętrznego z betonu lekkiego i pierścieni wypośrodkowujących rurę wewnątrz pustaka. Strumień powietrza do spalania przepływa szczeliną pomiędzy rurą a pustakiem w przeciwprądzie ze spalinami, które grawitacyjnie unoszą się do góry wewnątrz rury ceramicznej. Komin przeznaczony jest do budownictwa wielorodzinnego i umożliwia przyłączenie do 10 kotłów.

Najnowsze rozwiązania w technice cieplnej przyniosły kolejny spadek temperatury spalin. Kotły kondensacyjne wykorzystując dodatkowo ciepło kondensacji spalin odprowadzają spaliny o temperaturze poniżej punktu rosy, nawet do + 40°C.

Komin odprowadzający tak mokre i agresywne spaliny musi charakteryzować się wyjątkowo dużą odpornością na kwasy, brakiem nasiąkliwości wewnętrznych rur ceramicznych i gazoszczelnością przy pracy w nadciśnieniu. Propozycją dla kotłów kondensacyjnych może być komin Schiedel AVANT.

Przedstawione powyżej rozwiązania kominów oprócz wysokich walorów technicznych spełniają również podstawowe warunki dotyczące bezpiecznej eksploatacji systemu.

Komin jest stałym elementem substancji budowlanej i dlatego powinien być uniwersalnie zaplanowany, tak aby również przyszłe generacje kotłów grzewczych mogły być bez problemu podłączone, co jest ważne ze względu na krótki okres użytkowania kotła grzewczego w porównaniu z kominem. Jeżeli zostanie wybrany inny przewód spalinowy, który jest przeznaczony do specjalnego systemu grzewczego, zmiana systemu grzewczego spowoduje zmianę komina.

Warto też pamiętać, że posiadanie komina może rozwiązać i złagodzić skutki nawet najdrobniejszego kryzysu paliwowego.

Artykuł na podstawie materiałów firmy Schiedel Sp. z o.o. www.schiedel.pl